Fazla Mesainin Sıfırıncı Kanunu:
– Fazla mesaiyi, planlı yaparsan, iki katı ödersin.
– Fazla mesaiyi plansız yaparsan, dört katı ödersin.
Planlı yapmak, insanların kendi planlarını uydurabilecekleri şekilde önceden haber vererek yapmaktır. Yani, “Önümüzdeki hafta Çarşamba-Perşembe günleri fazla mesai ihtimali var. Cumaya teslimat var.” dediğiniz durumda olduğu gibi.
Plansız yapmak, önceden haber vermeden, ani bir kararla fazla mesai yapmaktır. Yani, “arkadaşlar bir yere gitmeyin, işimiz var”.
İki katını veya dört katını ödemek, opsiyonel değildir. Akıllı yönetici, resmi olarak, açık açık öder. Akılsız olanı, ödememeye çalışır. O zaman da, elemanlar ona onu, en çok zarar verecek şekilde, “sebebi anlaşılamayan verimsizlik” olarak ödetirler. Bunun cevabı baskı olarak geri dönerse de, onu “dağılan takım” olarak ödetirler.
Fazla mesainin, karşılıksız olan bir tek türü vardır. O da, elemanların kendi sorumluluk ve kararlarıyla yaptıklarıdır. O ise, insanlara samimi ve açık davranmak, onlara güvenmek ve hem yetkiyi, hem de sorumluluğu onlara delege etmekle mümkündür. Bu aynı zamanda, saçma, akla mantığa uymayan şeyler de yaptıramayacağınız anlamına gelir. O durumda bile, fazla mesai verimli olmayabilir.
Eğer delegasyon ve güvenle yönetmeyi biliyorsanız, zaten sıfırıncı kanunun hizmetlerine ihtiyacınız yoktur.
Baskı – kontrol – ölçüm yöntemiyle yönetiyorsanız (tavsiye edilmez) o zaman sıfırıncı kanunu iyi okuyun. Değiyorsa, fazla mesai yapın. Yoksa yapmayın.
Merhabalar,
Çok doğru tespitler. Fazla mesai ayrıca “yıldız” yazılımcıların da kaybedilmesine yok açar.
Benim de daha önce yazdığım şu yazımı paylaşmak istedim: http://ciftdusun.com/fazla-mesai-uzerine/
Üç yıllık yeni yetme bir yazılımcıyım ne çalıştığım yerlerde ne arkadaş çevremde bir dakika fazla mesai ücreti veya prim vb. bir şey alan kimseyi duymadım. Sözünü etmeniz bile insanı gündüz vakti güzel hayallere sürüklüyor… Bugüne kadar temizinden 200 saat harcamışımdır, bir de iki katı ile ücret alsaydık ne güzel olurdu 🙂
Türkiyede bu işverenler tarafından sanki “dolmuşların ayakta yolcu almaması” gibi görülüyor. Çalışanlar da razı ediliyor. Bir ülkede çalışanların %40’ı ücretsiz fazla mesai yapıyorsa (OECD araştırması) bu artık münferit değil devlet eliyle teşvik edilme derecesinde göz yumulan bir durumdur demektir.