Kredi de, borsa da, banka da bugün paranın metalaştırılması sayesinde işliyor.
Bir tas buğdaya karşılık kürk, iki yumurtaya karşılık biraz et değişildiği zamanlarda, bütün bu mamullerin ederini tanımlamak ve sabitlemek adına para denen bir kavram icat edildi. Bu kavram da değerli sayılan birtakım taş veya maden ile vücut buldu. Değiş tokuş edilebilen her şeyin değeri “para” sayılan malzeme karşısında belirlendi. Para sayesinde, hepsinin “para” cinsinden bir ederi vardı. Ne zaman ki paranın kendisi alınır satılır oldu, işler o zaman parayı kullanan adamdan çıkıp iktisatçıların, bankacıların, spekülatörlerin, analistlerin işi haline geldi.
Bakınız koskoca bir sektör ve buradan ekmek yiyen milyorlarca aile maile… Hayır bunu yapmayacağım.
Bu icadı alışveriş için kullanan çokbilmemiş insan gözünde para, ay başında eline geçen, ay sonuna kadar elinde tutması gereken bir şeydir. Sigorta, “Allah korusun ya başımıza…” kaygılarının karşılığı, kredi de filanca yıllık maaşını biriktirerek almanın hayalini kurabildiği şeylere ulaşmanın kısa yoludur.
Bütün bu kanaat de, bu adama krediyi, sigortayı satan heriflerin yaptığı reklamlar sayesinde oluşur. İşte mahşerin dördüncü atlısı, işte kitlelerin algısıyla fütursuzca oynayan reklam olgusu… “Sadece %1.7 faizle kredi” denince “aa 1.7 bişi diilmiş?” diyen adamlar, “Ertelemeli kredi, ödemesi çok kolay” denince “Neye göre kolay, nasıl kolay ulan?” demeyen adamlar, “Ekim’e kadar +5 taksit, 12 aya kadar vade farksız” reklamına “taksit çok olunca bedava mı oluyor, parasını bir senede ödeyeceğim şeyi almak benim neyime” diye çıldırmayan adamlara oynar bu reklamlar.
Öyle serttir ki reklamın oluşturduğu bilinçaltı abuklaması, sen istersen dünyanın hesabıyla koy adamın önüne yanlış yaptığını, o yarın yine en sevdiği yeşil renge, en beğendiği tatil manzarasının kokusuna tav olacaktır. Çünkü bunu anlatan kişi adamın mantığına hitap ederken reklamcı arzularına, muhayyilesine saldırır, duygularıyla oynar.
İşte bu yüzden de “araba aldık şekerim çok borcumuz var” diyen insanlar vardır, biz duyunca yerimize çakılıp hayata dair her şeyi gözden geçirelim diye.
Bir cevap yazın